Morca Mağarası’nda yeni bir yangıç türü keşfettiler…
Bir grup profesyonel mağaracı, geçen yıl araştırma için girdikleri Morca Mağarası’nda 1260 metre derinde bulunan gölcüklerde çift ayaklılar grubuna mensup, karideslerin akrabası olan ve halk arasında “yangıç” ismiyle bilinen 1,5 santimetre uzunluğa sahip canlıların yaşadığını belirledi.
Türk bilim insanları, Türkiye’nin en derin üçüncü mağarası olarak kabul edilen Mersin’in Anamur ilçesindeki Morca Mağarası’nda geçen yıl bulunan yangıç (gammarus) türünü literatüre kazandırdı.
Bir grup profesyonel mağaracı, geçen yıl araştırma için girdikleri Morca Mağarası’nda 1260 metre derinde bulunan gölcüklerde çift ayaklılar grubuna mensup, karideslerin akrabası olan ve halk arasında “yangıç” ismiyle bilinen 1,5 santimetre uzunluğa sahip canlıların yaşadığını belirledi.
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Özbek, yaptığı açıklamada, mağaraların çevresel özellikleri nedeniyle çok özel ortamlar olduğunu söyledi.
Özbek, “Derin mağaralar genellikle bilim camiası tarafından henüz tanımlanmamış canlılara ev sahipliği yapıyor. Morca Mağarası da bu anlamda son yıllarda yapılan çalışmalarla keşfedildi” dedi.
Özbek, yeni keşfedilen yangıç türünün, Türkiye’ye özgü endemik canlıların sayısının bir tane daha arttığını belirterek, “Bu kadar derinden yani eksi 1260 metreden çok fazla kayıt yok dünyada, o yüzden çok önemli. Bir önemi de ülkemizin biyoçeşitliliğine katkısı oldu. Mağaradaki canlılar ekstra önemli çünkü özellikle benim incelediğim canlılarda bir mağaradaki tür genellikle sadece o mağarada görülüyor” diye konuştu.
Özbek, yeni türün, göl ve akarsularda yaşayan akrabalarında gelişmiş gözleri bulunduğu halde, gözlerine sahip olmadığını belirterek, “Bu durum derin yer altı sularında yaşamaya uyum sağlamış canlılarda sıklıkla görülen bir özellik. Bir canlının gözlerinin adaptasyon sonucu kaybolması için ortalama 100 bin yıl geçmesi gerekiyor. Yani bu canlının gözlerinin yok olabilmesi için ortalama 100 bin yıl geçmiş olması beklenir” dedi.
Özbek, yeni keşfedilen türün sadece Morca Mağarası’na özgü olduğunu ve başka bir mağarada bulunmasının mümkün olmadığını belirterek, “Bu yeni keşfettiğimiz türün sadece bu mağaraya özdeşleşmiş bir tür olduğu kanısındayız. İsmini bu mağaraya özgü olduğunu göstermek için Latince ‘Gammarus morcae’ olarak verdik. Yani “Morca Yangıcı” olarak türkçeleştirilebilir” diye konuştu.
Özbek, mağaraların çok özel habitatlar olduğunu ve zaman zaman bunların turizme açılmalarının ortamdaki yapay ışıklandırmalar nedeniyle, oradaki canlılara zarar verebildiğini ya da canlıların tamamen ortadan yok olmasına neden olduğunu belirterek, bunun ülkenin doğal mirası adına olumsuz etkileri olduğunu sözlerine ekledi. (AA) Kaynak Sözcü
