Munzur Çayı, berrak suları ve zengin ekosistemiyle Tunceli’nin Ovacık ilçesindeki üç önemli balık türüne yaşam alanı sunuyor.
Munzur Çayı: Tunceli’nin Can Damarı
Tunceli’nin Ovacık ilçesinde bulunan Munzur Çayı, Ziyaret köyünden doğarak, yaklaşık 80 kilometrelik bir mesafede, Munzur Dağları’ndan eriyen kar suları ve yer altı kaynaklarıyla besleniyor. Bu doğal kaynak, Tunceli’nin en önemli su rezervlerinden biri olarak kabul ediliyor ve yolculuğunu Uzunçayır Barajı Gölü’ne dökülerek tamamlıyor. Geçtiği bölgelerde sadece çevreye değil, su altı yaşamına da hayat veriyor.
Çayın geçtiği alanlar, yeşilin farklı tonlarıyla bezenmiş geniş tarım arazileri arasında dolambaçlı yollar oluşturuyor. Çevresi, adeta bir doğal akvaryum gibi zengin bitki örtüsü ve su altı dünyasıyla büyüleyici bir manzara sunuyor. Bu benzersiz ekosistem, sarı balık, yeşil balık ve koruma altındaki kırmızı benekli alabalık gibi balık türlerine ev sahipliği yapıyor.
Üreme ve Hayatta Kalma Mücadelesi
Munzur Çayı, özellikle yılın belirli dönemlerinde bu üç balık türü için önemli bir üreme alanı oluyor. Balıklar, çayın sığ sularına doğru göç ederek, kayaların arasında güvenli bir yer bularak yumurtalarını bırakıyorlar. Bu doğal döngü sayesinde nesillerini sürdüren balıklar, çayın sucul ekosistemine entegre olmuş böcek ve sineklerle beslenerek hayatta kalma mücadelesi veriyorlar.
Munzur Çayı’nın berrak suları, su altı kameralarıyla da kayıt altına alınmış durumda ve bu görüntüler, çayın ne kadar zengin bir ekosisteme sahip olduğunu gözler önüne seriyor.
Kırmızı Benekli Alabalığın Korunması
Munzur Çayı’nın bu nadide ekosistemini korumak amacıyla Doğa Koruma ve Milli Parklar Tunceli Şubesi (DKMP), özellikle kırmızı benekli alabalığın korunması için büyük bir çaba harcıyor. DKMP ekipleri, jandarma ile iş birliği yaparak, yasadışı balıkçılığın önüne geçmek adına germe ağlar, olta ve tırıvırı (bir çeşit balık ağı) kullanılarak yapılan avlanmayı engellemek için düzenli kontroller gerçekleştiriyor.
Bölgedeki Ekosistem Çeşitliliği
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferhat Matur, Munzur Çayı’nın bulunduğu bölgenin biyolojik çeşitliliğine dikkat çekiyor. Anadolu Diyagonali’nin tam ortasından geçtiği Tunceli, sadece balık türleriyle değil, zengin ormanları ve 3 bin rakımlı dağlarıyla memeli ve yırtıcı türler için de yaşam alanı sağlıyor.
Matur’un açıklamalarına göre, Munzur ve Pülümür vadileri gibi su sistemleri, bölgedeki biyoçeşitlilik açısından oldukça değerli. Tunceli’nin ekosistemi, Fırat ve Dicle havzasındaki türlerle de kesişim noktası oluşturuyor. Son yıllarda yapılan çalışmalarla bölgede endemik bir alabalık türünün tanımlandığını da belirten Matur, bu doğal zenginliğin korunmasının önemine vurgu yapıyor.
Munzur’un Geleceği: Sürdürülebilir Balıkçılık ve Koruma Çabaları
Munzur Çayı, bölgedeki canlı yaşamını ve ekosistemi koruma çabaları sayesinde, zengin biyolojik çeşitliliğini gelecek nesillere aktarma potansiyeline sahip. Ancak, yasadışı avlanma ve doğal kaynakların bilinçsizce kullanılması, bu ekosistemi tehdit edebilecek unsurlar arasında yer alıyor.
Sürdürülebilir balıkçılık uygulamaları ve bölgenin korunması için atılacak adımlar, Munzur Çayı’nın berrak sularındaki bu yaşam döngüsünün devam etmesi adına büyük önem taşıyor. Kaynak Ntv
