Balıkların psikolojisi bozuldu! Antidepresana nasıl ulaşabildiler?

Antidepresanların atık sulara karışması sonucu balıkların da psikolojisi bozuldu. Bazı türler yok olma tehlikesine girerken, uzmanlara göre çözüm altyapıyı yenilemek.

Atmosferdeki oksijenin ana kaynağı okyanuslardaki yaşam, iklim değişikliği ve kirlilik nedeniyle büyük tehdit altında. Yoğun karbon salınımı ile oluşan iklim değişikliği okyanusların ısınmasına neden olurken, evsel ve endüstriyel atıklar da sudaki ekosistemi yavaş yavaş öldürüyor. Ancak araştırmalar, başka bir unsurun daha okyanus canlıları için büyük tehdit unsuru olduğunu ortaya çıkardı: Kullandığımız ilaçlar!

BALIKLARDAKİ ANTİDEPRESANLAR KORKUTUYOR 

ABD’nin Florida kıyıları açıklarında görülen ve ‘iri gümüş’ olarak da bilinen kemik balığı, uzun süredir koruma altında olan bir tür. Ancak yine de balığın nüfusu 40 yıl içinde oldukça azaldı. Florida Uluslararası Üniversitesi’nde  balık ekoloğu olarak görev yapan Doç. Dr Jennifer Rehage, Florida’daki balıkçıların kendisine “Artık onları bulamıyorum. Beş yıldır kemikli balık görmedim ve bu beni korkutuyor.” dediğini söyledi. 

Florida’nın güneyindeki Key West’te bir kemik balığı testinde 17 ilaç için pozitif sonuç çıktı. Bunlardan sekizi, insanlarda terapi amaçlı kullanılan normal seviyenin 300 katına kadar çıkan antidepresanlar. Çalışma, Güney Florida’nın kemik balıklarında ilaç kirlenmesinin “yaygın ve endişe verici” olduğu sonucuna vardı.

Balıkların psikolojisi bozuldu! Antidepresana nasıl ulaşabildiler? - Resim : 1
Florida açıklarındaki kemik balığı. Kaynak: Shutterstock

İlaç kirliliğinin tatlı sudaki potansiyel etkileri hakkında daha fazla şey bilinmesine rağmen, denizler üzerindeki etkileri çok daha az çalışıldı. Rehage, “Kemikli balıkların azalmasını ilaçlarla doğrudan ilişkilendirmek için hala yeterli bilgi yok ancak ilaçların denizlerdeki balıklar için bir sorun olma potansiyeli ürkütücü ve endişe verici” diyor.

ANTİSOSYAL LEVREKLER, HIZLI SOMONLAR, KORKUSUZ KEREVİTLER

2013 yılında, İsveç’teki Umeå Üniversitesi’nden bilim insanları, yabani levreklerin, beslenmeyi ve üremeyi etkileyebilecek antidepresan ilaçlarına maruz kaldıklarında daha korkusuz ve daha antisosyal olduklarını keşfettiler.

Bologna Üniversitesi’nden Prof. Elena Fabbri, “Bu esas olarak balıkların davranışları üzerinde çeşitli sonuçlara yol açabilir ancak üreme yeteneklerini ve endokrin sistemlerini de etkileyebilir” diyor.

Yalnızca ABD’de yılda yaklaşık 5 milyar ilaç reçete ediliyor. Bu ilaçlar üretim ve yağmur suyu akışı dahil olmak üzere çeşitli yollarla sulara karışıyor.

Dr. Rehage, atık su yönetiminde “ozonlama” olarak bilinen uygulamanın yardımcı olabileceğini söylüyor. Geleneksel atık su arıtımında sıklıkla gözden kaçan ilaç kirliliğinin giderilmesine yardımcı olmak için suya ozon eklenmesini öneriyor. Ancak yeterli sayıda ülkenin bu adımı dahil etmek için fabrikaları güçlendirmediğini söylüyor.

İlaçların su yolları üzerindeki etkisini daha iyi anlamak için siyasi hamleler var. Örneğin 2019’da AB, çevredeki ilaç kirliliğinden kaynaklanan riskler için ‘stratejik plan’ı kabul etti. Ancak bu tür pek çok girişim, daha çok tatlı su ortamları üzerindeki etkiye odaklanmakta.

Kaynak: The Guardian, The Nature Haber Global

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Previous post Dicle Nehri’nde tedirgin eden görüntü: Binlerce balık telef oldu
Next post Kılıç balığı avı saniye saniye kamerada