Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası

Türkiye’nin en önemli akarsularından biri olan Yeşilırmak’ın su seviyesi ciddi oranda düştü. Bununla birlikte nehirdeki kirlilik de arttı. Uzmanlar, siyanobakteri adı verilen mavi-yeşil alglerdeki artışın zehir etkisi yaptığını belirtiyor.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 1

Sivas’ta doğan ve Samsun Çarşamba’dan denize döklülen Yeşilırmak’ta aşırı kirlilik ve su seviyesindeki ciddi düşüşle mavi-yeşil alglerde (siyanobakteriler) ciddi artış yaşandı.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 2

Uzmanlar siyanobakteriler suda zehir etkisi yaptığını belirtti.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 3

Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) 519 kilometre uzunluğa sahip ırmağın Amasya kısmındaki incelemelerde bulundu. İncelemele sonuçlarına ilişkin açıklama yapan bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, mavi-yeşil alglerin yoğunluğuna dikkat çekti.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 4

Bir zamanlar toprak rengi akan Yeşilırmak’ın, şimdi ise adı gibi yeşil aktığını belirten Dr. Kesici, bu yemyeşil görüntünün çok tehlikeli olduğunu vurguladı. Dr. Kesici, Yeşilırmak’ın havzadaki tarımsal sulama için aşırı su alımları ve her türlü atığın yıllarca hiçbir arıtmaya tabi tutulmadan nehre verilmesi sonucu yok olma tehlikesi altında olduğunu kaydetti.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 5

Dr. Kesici, “Yeşilırmak, şimdi adeta zehir saçan yemyeşil su şeklinde akıyor. Nehirde kokuya da neden olan bu akış, diğer birçok doğal su kaynaklarımızdaki olduğu gibi mavi-yeşil alg adını verdiğimiz su yosunlarının aşırı artışı sonucu oluşuyor” dedi.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 6

Nehirdeki mikroorganizmaların, kirlilik nedeniyle aşırı arttığına dikkat çeken Dr. Kesici, “Bir zamanlar rahatlıkla içilebildiği suyunun içilemez olmasının yanı sıra, nehirdeki canlıların yaşamasına da olanak tanımıyor. Nehrin belirli bölgelerinde oksijensizlik nedeniyle balık ölümleri yaşanıyor. Kanalda oluşan aşırı koku, görüntü kirliliğinin yanı sıra artan sinekler Amasya’nın güzelliklerine hiç yakışmıyor” diye konuştu.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 7

Nehrin son yıllarda, doğal nehir özelliğini de kaybederek adeta su birikintisine dönüştüğünü belirten Dr. Kesici, “Yaptığımız araştırmalarda, nehir boyunca, nehre atık su bırakan, açık deşarj borularının oldukça fazla olduğu belirlendi. Bu borular vasıtasıyla mahallelerin, kilometrelerce uzunluktaki asfalt yolların trafiğinden kaynaklanan egzoz, balata vb. kimyasal kirlilik yağışlı dönemlerde mazgal-boru sistemleriyle nehre ulaşıyor. Ayrıca başka yapısal atıkların da hala nehre bırakıldığı belirlendi” dedi.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 8

Azalan su seviyesi nedeniyle nehirde giderek artan toprak-bitki adacıklarının suyun akışına da engel olduğunu kaydeden Dr. Kesici, “Nehirdeki suların temizlenmesinde büyük önem taşıyan, nehir kıyılarındaki sazlık bitki topluluklarının bakımsızlığı da kirlilik oluşturuyor. Sazlık alanlarla birlikte, kanalda yaygın olan kedi kuyruğu adını verdiğimiz su kıyı bitkilerinin bakımlarının yapılmaması, bu alanlarda mavi- yeşil alglerin depolanmasına neden oluyor. Ayrıca, katı atıkların da depolanmasına neden olan bu alanların mutlaka temizlenmesi gerekir” diye konuştu.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 9

Dr. Kesici, yerleşim, tarım, sanayi alanlarının, yıllarca hiçbir arıtmaya tabi tutulamadan atık sularının bırakılması sonucu aşırı oranda kirletilen ırmağın, doğal havzası ve kıyılarının da farklı amaçlarla adeta işgal edilmesi nedeniyle korunamadığını da söyledi. Aşırı kirlilik ve su alımlarının, suyun temizleme gücünü ve etkisini yok ettiğini de dile getiren Dr. Kesici, Tokat-Turhal bölgesinde şeker pancarı üretimi ve fabrikasının, yıllarca suyun kaynağından kirlenmesine neden olduğunu kaydetti.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 10

Kirliliğin nehrin suyu ve dip çamurlarında analiz bile yapılmasını gerektirmeyecek şekilde çok yaygın olarak görüldüğünü ifade eden Kesici, “Nehrin çok az olan su seviyesinde görünürlük, aşırı çoğalan siyanobakteriler nedeniyle sıfır. Oksijen seviyesi hem durgunluk hem de bakteri artışı nedeniyle birin altındadır. Azot ve fosfor miktarı 5 üzerindedir” şeklinde konuştu.

Yeşilırmak zehir akıyor! Siyanobakteri istilası - 11

Dr. Kesici, çözüm önerilerini ise şöyle sıraladı:

“Dip çamuru bilimsel yöntemlerle temizlenmelidir, sazlık alanların bakım ve gençleştirme çalışmaları yapılmalıdır. Irmak boyunca suların modern arıtma yöntemlerinden geçirilmeden nehre deşarj edilmesine izin verilmemelidir.

Yağmur sularıyla kirlenen şehir sularının, nehre ulaşmaması için ayrık suyu toplama kanalizasyon sistemi düzenlemeleri yapılmalıdır. Tarımın şekli, dokusu ve alanı mutlak koşulla belirlenmelidir. Siyanobakteri artışını hızlandıran yapay gübre ve tarım kimyasallarıyla üretime son verilerek, damla sulama sistemi zorunlu hale getirilmelidir.” kaynak ntv

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Previous post Sevimli yunusun insan dostu ile oyunu kamerada
Next post Türkiye Cumhuriyeti 98 yaşında: 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı